द ब्लड इन द बॅरल्स – दशकांच्या इस्त्राईली भ्रमकथांचा भंडाफोड..

हत्याकांडाआधीचे  टँतुरा गावाचे दृश्य 

'द पॅलेस्टाईन क्रॉनिकल'हे लोकवर्गणीद्वारा चालणारं न्यूजपोर्टल आहे. इस्त्राईल पॅलेस्टाईन संघर्षाची धग किती ज्वलंत आहे हे यातील बातम्या वाचून उमगते. आपल्याकडे ज्याप्रमाणे उजव्या, डाव्या विचारसरणीच्या लोकांकडून वर्षानुवर्षे काही कंड्या पिकवल्या जातात नि त्याआधारे बुद्धीभेद करत जनतेमध्ये भ्रम पैदा करून आपली राजकीय पोळी भाजून घेत वर्चस्व वाढवायचं असा फंडा राबवला जातो. याला प्रत्युत्तर देताना समोरून देखील नेमकी माहिती दिली जात नाही. सत्य शोधायची जबाबदारी अर्थातच व्यक्तिसापेक्ष उरते. यातून समाजाच्या शोषणाचे सत्तासारीपाट मांडले जातात. वर्णजातधर्म यांचे वर्चस्ववादी आणि सत्तातुर राजकारणी यांचे साटेलोटे वाढते. एकच कोहराम माजून राहतो. मात्र या सर्व गदारोळात सत्याचा गळा घोटला जातो. सत्य वा शोध पत्रकारिता करणाऱ्या लोकांवर या पाखंडाचा मुखभंग करण्याची जबाबदारी येते. अलीकडे देशोदेशीच्या राजकीय पटलांवर हे चित्र पाहावयास मिळतेय. राजरोस युद्धाच्या झळा सोसणारे पॅलेस्टाईन याला अपवाद कसे असेल ? तिथे वर्षानुवर्षे पेश केल्या जाणाऱ्या एका मोठ्या असत्याचा पर्दाफाश केला गेलाय. त्याची ही बिटवीन द लाईन न्यूज.

अलीकडच्या आठवड्यात एकापाठोपाठ एक घडलेल्या काही घटना बारकाईने पाहिल्या तर लक्षात येईल की इस्त्राईलच्या उत्पत्तीबद्दलचे सत्य लपविण्याचे ज्यू राजवटींचे सुमारे 75 वर्षांचे कष्टपूर्वक प्रयत्न आणि सध्याची वांशिक अभिमानग्रस्त, वर्णद्वेषी राजवट अत्यंत अयशस्वी ठरत आहे. अखेर बऱ्याच उशिराने का होईना पण जग जागे होत आहे. यामुळे इस्त्राईलला नवीन समर्थक मिळविण्यासाठी झगडावे लागतेय सोबतच आताच्या नि गतकाळच्या गुन्ह्यांवर पडदा टाकणंही कठीण होत चाललेय. याची सुरुवात टँतुराच्या (Tantura) ट्रुथएक्स्पोझरने झालीय.

टँतुरा हे एक शांत पॅलेस्टिनी गाव होते जिथल्या रहिवाशांचा 23 मे 1948 रोजी इस्त्राईलच्या अलेक्झांड्रोनी ब्रिगेडने नायनाट केला. नि:शस्त्र पॅलेस्टिनी लोकांविरुद्ध अनेक वर्षांपासूनच्या इतर हत्याकांडांप्रमाणेच, टँतुरा हत्याकांड हे गावातील वाचलेल्यांसह केवळ सामान्य पॅलेस्टिनी नागरिक आणि इतिहासकारांच्या स्मरणात आहे. थिओडोर कॅट्झ हा अपवाद ठरला, 1998 मध्ये या इस्त्राईली पदवीधर विद्यार्थ्याने त्या रक्तरंजित घटनेवर प्रकाश टाकण्याचा प्रयत्न केला आणि त्यातून मीडियासह, कायदेशीर आणि शैक्षणिक युद्ध पेटले. परिणामी त्याला त्याचे निष्कर्ष पूर्णपणे मागे घेण्यास भाग पाडले गेले. नुकतेच एका सोशल मीडिया पोस्टमध्ये, इस्त्राईली प्रोफेसर इलन पप्पे यांनी 2007 मध्ये हैफा विद्यापीठातील आपल्या पदाचा राजीनामा का द्यावा लागला याची कारणे उघड केली. टँतुरा गावात झालेल्या नरसंहाराचा पर्दाफाश करणारा एम.ए.चा विद्यार्थी टेडी कॅट्झ हा इलन हा आपला प्रिय विद्यार्थी होता हा गुन्हा आपण केला होता असे पप्पे यांनी लिहिले होते. अलीकडेच अलेक्झांड्रोनी ब्रिगेडच्या काही दिग्गजांनी अखेर टँतुरामधील गुन्ह्यांची कबुली देण्याचा निर्णय घेतला आहे. "त्यांनी आम्हास गप्प केले. या कथनामुळे सगळे कारस्थान समोर येऊ शकते. मला या दडपणाबद्दल बोलायचे नाही, परंतु ते घडले. आता काही करू शकत नाही." अलेक्झांड्रोनी ब्रिगेडचे माजी सदस्य असलेल्या मोशे डायमंटचे हे शब्द होते, ज्याने इतर दिग्गजांसह, अॅलॉन श्वार्झच्या 'टँतुरा' या माहितीपटात पॅलेस्टिनी गावात घडलेल्या भयंकर गुन्ह्यांचा आणि भयानक तपशीलांचा खुलासा केलाय.

मिचा विटकोन हा माजी सैनिक सांगतो की एका अधिकाऱ्याने त्याच्या पिस्तुलाने त्याने एकामागून एक अरब मारले. त्यांनी त्यांना बॅरलमध्ये ठेवले आणि बॅरलमध्ये गोळ्या घातल्या. आता त्याला बॅरलमधील रक्त आठवते.” तर अमित्झूर कोहेनने स्पष्ट केले की तो जणू खुनीच होता. त्याने कैदयांना नेलंच नव्हतं. टँतुरामध्ये शेकडो पॅलेस्टिनी थंड रक्ताने मारले गेले. त्यांना सामूहिक कबरींमध्ये दफन करण्यात आले, त्यापैकी सर्वात मोठी कबर डोर बीचवर पार्किंगच्या खाली असल्याचे मानले जाते, ज्यावर इस्त्राईली कुटुंबे दररोज गर्दी करतात. टँतुरा हत्याकांड आणि त्याचे परिणाम हे इस्त्राईली गुन्हेगारीचे सर्वात स्पष्ट प्रतीक आहे ; सामूहिक हत्या करायच्या, त्यांना दडवायचं आणि पिडितांच्या थडग्यांवर नाचायचं ही त्यांची स्टाईलच आहे. त्यांचे नंतरचे कारनामे म्हणजे मोठ्या प्रमाणावर धार्मिक शुद्धीकरण, स्थावर तसेच भूभागातून बळजबरीने बेदखल करणे आणि सामूहिक हत्या यांचे प्रतिनिधित्व करतात. ही व्यथा एकट्या टँतुराची नाही.

सुदैवाने अलीकडे बरेच सत्य समोर येत आहे. 1951 मध्ये इस्त्राईली सैन्याने पूर्ण ताकदीने लष्करी कारवाई सुरू केली ज्याने पॅलेस्टिनी बेडूइन्सना नकाब प्रांतामधून वांशिकरित्या साफ केले. सकल समुदायांना त्यांच्या वडिलोपार्जित घरांमधून उखडून टाकले जात असल्याची दुःखद दृश्ये आम झाली होती आणि या भयंकर कृत्यांचं समर्थन करताना इस्त्राईलने नेहमीचे "सुरक्षेच्या कारणास्तव" हे लटके विधान केलं. 1953 मध्ये, इस्त्राईलने तथाकथित भूसंपादन कायदा संमत केला, ज्यामुळे तात्पुरत्या परिस्थितीचे रुपांतर कायमस्वरूपी समस्येत झाले. दरम्यान तोवर इस्त्राईलने नकाबमधील दशगुंठा क्षेत्रफळाच्या 247,000 जागा बेकायदेशीरपणे ताब्यात घेतल्या होत्या. पैकी 66,000 जागा अनुपयोगी म्हणून शिल्लक ठेवल्या गेल्या. उर्वरित जमीन सध्या पॅलेस्टिनी बेडूइन समुदाय आणि इस्त्राईल यांच्यात सुरू असलेल्या लढ्याचा केंद्रबिंदू आहे, ज्याबद्दल असा युक्तिवाद केला जातो की ही जमीन इस्त्राईलच्या "विकास गरजांसाठी" आवश्यक आहे. परंतु नुकत्याच उघड झालेल्या कागदपत्रांनुसार, प्रोफेसर गादी अल्गाझी यांनी केलेल्या विस्तृत संशोधनातून उघडकीस आलेय की नकाब प्रांतामधील सत्याची इस्त्राईलची आवृत्ती ही संपूर्ण बनावट होती. आजवर उघड न झालेल्या अनेक कागदपत्रांनुसार, इस्राईली सैन्याच्या दक्षिणी कमांडचे तत्कालीन प्रमुख मोशे दयान हे इस्राईली सरकारच्या केंद्रस्थानी होते आणि बेडुइन समुदायाला हुसकावून लावण्यासाठी तसेच जमीनमालक म्हणून त्यांचे हक्क काढून टाकण्यासाठी इस्त्राईलींनी सोयीस्कररित्या तयार केलेल्या लष्करी डावपेचाचे ते म्होरके होते.

बळजोरीच्या कायद्याने सरकारला स्वतःची जमीन 'लीज' देण्याची परवानगी दिली. जमिनी ताब्यात घेण्याच्या उद्दिष्टाने वायव्य नेगेव्हपासून पूर्वेकडील नापीक भागात बेदुइन नागरिकांचे संघटित हस्तांतरण होत होते. त्यासाठी धमक्या, हिंसाचार, लाचखोरी आणि फसवणूकीचे मार्ग अवलंबले गेले. असं अल्गाझी यांनी इस्त्राईली वृत्तपत्र हॅरेट्झला सांगितलेय. ही संपूर्ण योजना अशा प्रकारे आयोजित करण्यात आली होती की पॅलेस्टिनी लोक 'स्वेच्छेने' स्थलांतरित झाले होते असं जगापुढे बिंबवलं जावं. त्यांनी केलेल्या प्रतिकाराचा तसेच ज्या जिद्दीने त्यांनी तहानभूकेची तमा न करता आपल्या भूमीवर ताबा ठेवण्याचा प्रयत्न केला त्याचा कुठेही उल्लेख येऊ न देण्याची खबरदारी घेतली गेली. शिवाय लष्कराच्या धमक्या आणि हिंसाचाराचा उल्लेख नाही

फ्रेंच इतिहासकार व्हिन्सेंट लेमिरे यांनी नव्याने प्रसिद्ध केलेल्या खंडामध्ये १९६७ च्या जूनमध्ये जेरुसलेममधील मोरोक्कन क्वार्टर्स कशा पाडल्या गेल्या याविषयीची इस्त्राईलची अधिकृत नोंद पूर्णपणे फेटाळली आहे. जेरुसलेममधील 135 घरे आणि दोन मशिदींसह बऱ्याच काही वास्तूंचे पाडकाम जेरुसलेमचे तत्कालीन ज्यू महापौर टेडी कोल्लेक यांच्यामार्फत इस्त्राईली सरकारच्या आदेशानुसार केले गेले होते, इस्त्राईलने ही नोंद फार पूर्वीपासून नाकारली होती. अधिकृत इस्त्राईली टिपणानुसार पंधरा खाजगी ज्यू कंत्राटदारांनी ‘वेस्टर्न वॉल प्लाझा’साठी जागा तयार करण्यासाठी शेजारचा परिसर नष्ट केला होता. या ऑपरेशनचे पूर्वनिश्चित नियोजन आणि समन्वय यासह इस्त्राईली सैन्याचा कमांडर कोल्लेक यांच्यातील अधिकृत बैठकांसह लेखी पुरावा त्यांनी दिलाय.

ऍम्नेस्टी इंटरनॅशनलच्या "इस्राईलचा पॅलेस्टिनियनांविरुद्धचा वर्णभेद - दडपशाही आणि वर्चस्वाचे दशक एक समीक्षा" या अहवालात हा मुद्दा स्पष्ट आहे. 280 पानांच्या अहवालात इस्त्राईलच्या वर्णद्वेषाचा आणि वर्णद्वेषाचा निंदनीय पुरावा देण्यात आलाय. इस्त्राईलच्या हिंसक वर्तमानाला त्याच्या तितक्याच रक्तरंजित भूतकाळाशी जोडण्यात हा अहवाल कच खात नाही. इस्त्राईलच्या भ्रामक भाषेतून आणि पॅलेस्टिनी लोकांच्या विभक्त समुदायांच्या विभागणीतून हे स्पष्ट झालेय. ऍम्नेस्टीनेही एप्रिल 2021 मध्ये ह्युमन राइट्स वॉचच्या अहवालाप्रमाणेच पॅलेस्टिनींवरील इस्त्राईली अन्याय ओळखले पाहिजेत आणि त्यांचा संपूर्णपणे निषेध केला पाहिजे. ‘1948 मध्ये स्थापन झाल्यापासून, इस्त्राईलने ज्यू लोकसंख्याशास्त्रीय वर्चस्व प्रस्थापित आणि राखण्याचे स्पष्ट धोरण अवलंबले आहे आणि ज्यू इस्त्राईली लोकांच्या फायद्यासाठी जमिनीवर जास्तीत जास्त नियंत्रण ठेवत आहे आणि पॅलेस्टिनींची संख्या कमी करून त्यांच्या हक्कांवर मर्यादा घालत आहेत आणि या हक्कांवर मर्यादा घालत आहेत आणि या अधिकारांना आव्हान देण्यास अडथळा आणत आहेत.’ असे ऍम्नेस्टीच्या अहवालात म्हटले आहे. आणि हे उद्दिष्ट केवळ सामूहिक हत्या, वांशिक शुद्धीकरण आणि नरसंहार यासोबतच टँतुरा, नकाब, मोरोक्कन क्वार्टर, गाझा आणि शेख जर्राह सारख्या सामूहिक हत्याकांडांद्वारे साध्य होऊ शकते. 'द पॅलेस्टाईन क्रॉनिकल'चे संपादक राम्झी बरोद यांच्या लेखातून इस्त्राईली दांडगाई स्पष्ट होते मात्र त्याचवेळी जगाने आणि जगभरच्या माध्यमांनी याविषयी धारण केलेले मौनदेखील नजरेत भरते.

- समीर गायकवाड

सोबतच्या फोटोमध्ये - टँतुरामधला वंशविच्छेद