अनुवादित कविता - ए. के. रामानुजन ; तमिळ कविता

बांगडया...

सख्यांनो तो ज्या समुद्रात जातो, तो गगनभेदी रोरावतो, प्रलयंकारी फुगतो.
शंख शिंपल्यांना उधळतच किनाऱ्यावर आणतो, कधी त्यात आवाज शिटीचा घुमवतो.
पण माझा नावाडी त्याच्या लाकडी होडक्यातून पुढेच जात राहतो. लाटांच्या थंड फटक्यांना वल्ह्यांचे गतिमान संगीत देतो.

सख्यांनो माझ्या बांगड्यांकडे पहा.
तो दर्याच्या भेटीस गेला की त्या ढिल्या होऊन म्लान पडुनी राहतात.
तो परत येऊ लागताच आपसूक घट्ट होत जातात.
त्याच्या येण्याजाण्याचे त्या संकेत देत राहतात.
त्याच्या असण्या नसण्याने फरक माझ्या धमन्यात पडतो.
त्याच्या असण्या नसण्याने श्वास संथ होतात अन काया मलूल होते.
माझ्या हातातल्या बांगडयांनाही हे गणित आता चांगलेच उमजते !

- ए. के. रामानुजन यांच्या Vaḷaiyalkaḷ ( वलैलकल - बांगड्या) या तमिळ कवितेवर आधारित ही कविता आहे.


या कवितेतून एका दर्या सारंगाच्या पत्नीच्या भावबंधास तरलतेने रेखाटले आहे. कविता वाचणारयाच्या डोळ्यापुढे त्याचे दृश्य तयार होते इतकी उत्कट परिणामकारकता तिला प्राप्त झालीय. तिचा प्राणप्रिय पती त्याच्या नेहमीच्या होडीतून मोहिमेवर गेल्यावर तिच्या मनात दाटून येणाऱ्या भावना बांगडीच्या रूपकातून अत्यंत हळुवारपणे व्यक्त केल्या आहेत.

छोट्याशा विषयातून कविता किती देखण्या शैलीतून फुलवता येते याचे हे उत्फुल्ल उदाहरण. कवीच्या प्रतिभेचे विलोभनीय दर्शन यातून होते.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ஐங்குறுநூறு 192, நெய்தல் திணை – தலைவி தோழியிடம் சொன்னது

கோடுபுலம் கொட்பக் கடலெழுந்து முழுங்கப்

பாடிமிழ் பனித்துறை யோடுகலம் உகைக்கும்

துறைவன் பிரிந்தென நெகிழ்ந்தன

வீங்கின மாதோ தோழி என் வளையே.

Friend, his seas swell and roar
making conch shells whirl on the sands.
But fishermen ply their little wooden boats
unafraid of the cold lash of the waves.

Look, my bangles
slip loose as he leaves,
grow tight as he returns,
and they give me away.